İmar Bilgisi ve Projesi
Anahtar Kelimeler:
Harita Mühendisliği- İmar Bilgisi ve ProjesiÖzet
Ülkemizde kent merkezleri, nüfusa bağlı olarak alansal genişlemektedir ve gün geçtikçe insanoğlunun temel ihtiyaçlarından birisi olan barınma amacıyla konut gereksinimi doğmaktadır. Nüfusun kırsal alanlardan kentlere göç etmesinin yanı sıra çekirdek aile yapısındaki değişimler ve bireysel yaşama istediği konut ihtiyacını arttırmakta ve bu artışa paralel olarak arsa ihtiyacı da arttırmaktadır. Kentlerdeki sosyal ve ekonomik yapı, arazi gereksinimini artırmakla birlikte tarım arazilerinin şehre dönüşümüne neden olmaktadır. Diğer taraftan ise 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile toprağın korunması ve tarım arazilerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması gerekmektedir. Nüfus artışı beraberinde gıda ihtiyacının artması ve buna paralel olarak; sadece %30’u ekilebilir tarım arazisi olan ülkemiz tarım arazilerinin gün geçtikçe azalması, yeryüzünde küresel ısınma ve çevre kirliliğinin getirdiği iklim değişikliği aktivitelerinin de varlığı dolayısıyla konut, sanayi, yol, köprü, baraj gibi inşaatlarla doğal yüzeyin gri yapılarla örtülmesi şeklinde sıralanabilecek nedenlerle yatay mimariden bahsetmek pek mümkün görülmemektedir. Ham bir anlayışla tümden yatay mimariye geçilemeyeceği açıktır. Fakat imar planlarında ne oranda yatay veya dikey mimari olması gerektiği dünyamızın geleceği ve insani yaşam koşulları açısından önemlidir. Yatay mimari bölgenin kendine özel durumuna göre mümkün olabilecek bir seçimken, dikey mimaride ise şehrin, bölgenin tüm koşulları yanında, makul bir dikeyleşme tercih edilmelidir. Bütün bu seçim kriterlerinin yanı sıra ülkemizde arsaların verimli kullanılabilmesi ve dikey mimarinin daha uygun sosyal alanlar içerisinde yer alabilmesi için konut alanlarının küçültülmesi ve mülkiyet sayısı ile alana bağlı vergi artırımına ve düzenlemelerine gidilmesi gerekmektedir.
Toplumun gerekli yaşamsal faaliyetleri hem kırsal alanda hem de kentsel alanda devam etmektedir. Ülkemizde kırsal alanlar ile kentsel alanların getirileri ve götürüleri birbirinden farklı olmaktadır. Kırsal alanlarda tarım, hayvancılık gibi geçim kaynakları ön planda olurken kentsel alanlardaki geçim kaynakları ise hizmet ve sanayi sektörü olarak ağırlıklanmıştır.
Hızlı kentleşme beraberinde kültürel, sosyal, ekonomik, hukuki gibi birçok sorunları da beraberinde getirmektedir. Kentlere göç ya da kenti tercih sebeplerinin başında istihdam, eğitim ve sağlıklı refah bir ortamda kaliteli yaşam sürme isteği gelmektedir. Herkes kentsel ya da kırsal fark etmeksizin bu şartların sağlandığı ortamda yaşama hakkına sahiptir. Bu nedenle sağlıklı refah bir çevrenin hazırlanması, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin yerine getirilerek planlı büyümeye dayalı imar programlarının uygulanması amacıyla uygulama imar planlarının araziye uygulanarak plan doğrultusunda arsa düzenlemesi, altyapı tesisi, yapıların üretilmesi, yolların ve peyzajın yapılması şeklinde sırayla gerçekleştirilmelidir. Diğer bir anlatım ile kentsel düzenleme sahası arsa düzenlemesinden bina üretimine kadar bütün olarak düşünülerek tamamlanmalıdır. Bu şekilde aralarda boş arsa kalmayacak şekilde yaşamsal alanı bütün eksikleri tamamlanarak sahiplerine teslim edilebilecektir. Asfaltlanmış yolların elektrik için ayrı su ve kanalizasyon için ayrı doğalgaz için ayrı kazılmasının önüne geçilerek kamu kaynakları korunmuş olacaktır.
Başka bir ifadeyle, imara açılmış bir alanda uzun zamana yayılan imar, yapılaşma faaliyetleri, bir zaman dilimi içerisinde altyapı/üstyapı olarak birlikte planlanmalı ve uygulanmalıdır. Ülkemizde yeni imara açılmış herhangi bir bölge içerisinde yapılaşma başlangıç ve bitişi 20 yılları geçen zamana yayılmaktadır. Bu durum nüfus ve ekonomiyle ilgili istatistikleri bozmakta, ve planlama kapsamında arazi kullanımını gerçekçilik ve verimlilikten uzaklaştırmaktadır. Ayrıca altyapı hizmetlerinin maliyetlerinin artması da bir başka büyük sorundur. 1970’lerde imara açılmış bir alanda 1974 tarihli bir yapının yanında, 1998 tarihli bir başka yapı mevcuttur. Böyle bir alanın gelecekte yapılan kentsel dönüşümü de insanların anlaşabilmeleri bakımından yıllarca çözülemeyen imar sorunlarını getirmektedir.ü
Arsa düzenlemesi ve diğer imar uygulamaları konusunda yeni alanlar üzerinde durmak yerine, hâlihazırdaki verimsiz kullanılmış veya kentsel dönüşüme muhtaç alanların ıslahı ve yapılaşması daha önemlidir. Çünkü eski hataların düzeltilmesi ve bunların analizi, yeni alanların daha verimli kullanımı konusunda bize büyük bir tecrübe kazandıracaktır. Ayrıca imar uygulamaları konusunda birçok söz sahibi kurumun yetkilerinde azaltıma gidilip, bütün bu kurumların temsilci ve yetkin insanlarının bulunduğu üst bir kurum, toprak kullanım enstitüsü adı altında tüm ülke topraklarının sanayi, tarım, yerleşim ve altyapı izinlerini incelemesi ve onaylayıcı üst kurum olması gerekmektedir. Birbirinden ayrı birçok kurum içinden, şu anda hangi şehirde kişi başına düşen konut metrekaresi tam anlamıyla bilinmemektedir. Türkiye’de ana ürünler dışında çiftçilerin hangi evsafta ne kadar ekim alanı ve ürünü olduğu konusunda bir veri bulmak da oldukça zordur. Bu konulara ek olarak iklim değişiklikleri, su sorunları gibi konular ayrı bir kitap konusu olabilecek düzeyde anlam ve önem taşımaktadır. Bu kapsamda da arazi ve yapı kullanımının yakın gelecekte nasıl yapılması gerektiği düşünülmeli, planlanmalı ve uygulamaya geçilmelidir. Bu kitabın konusu ise imar bilgisi ve projesi ile sınırlıdır.
İmar uygulamaları; 3194 Sayılı İmar Kanunu, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği, Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelik, imar programı ve uygulama imar planlarına göre yapılır. Planların arazi uygulama öncesinde herhangi bir değişiklik ve bu değişiklikten meydana gelebilecek değer artışının kamuya aktarılması amacıyla İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girmiştir. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği kapsamında ise yapılaşma ile ilgili usul ve esaslar verilmektedir. Ayrıca Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanuna göre kentsel dönüşüm esaslı imar uygulamaları yapılmaktadır. İnsan hayatını sağlıklı ve kolay yaşanabilir şehirlerde kıt kaynakların daha verimli kullanımı sağlanarak gerçekleştirilmesi amacıyla teknolojiden de faydalanarak yenilikçi fikirler ortaya çıkmaktadır. Bunlar; Enerji Kimlik Belgesine sahip olup enerji tasarrufu sağlayan yeşil bina üretmek, akıllı şehirler inşa etmek şeklinde öne çıkmaktadır.
Arsa düzenlemesi; uygulama imar planları yapımı sonrası ama bina yapımı öncesi bir işlemdir. Bina yapılmadan planların araziye uygulanarak imar parsellerinin (arsa) belirlenmesi ve tapuya tescil edilmesi gerekmektedir.
Bu kitapta, 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi (arazi ve arsa düzenlemesi) işlemlerinin bürokrasi, teknik ve kontrol kısımlarının nasıl yapıldığının detaylı bir şekilde NetCAD 8.0 GIS ve NetCAD 5.1 GIS’de adım adım anlatılmıştır. Eğitimde öğrenciler, kamu ve özel sektörde uygulayıcılar için rehber; yargıda hukukçulara kaynak el kitabı olacak şekilde hazırlanmıştır.
Harita mühendisliği bölümünün temel derslerinden birisi olan İmar Bilgisi, İmar Projesi, Kentsel Alan Düzenlemesi Projesi gibi derslerin uygulama kitabı olarak “İmar Bilgisi ve Projesi (Kentsel Alan Düzenlemesi, Arazi ve Arsa Düzenlemesi- 18. Madde Uygulaması)” başlığında ele alınmıştır.
Kentsel alanlarda arazi ve arsa düzenlemesi olarak 18. Madde uygulaması, hem teorik ve hem de uygulama şeklinde kitapta sunulmuştur. Mesleğe yeni adım atan hem Mühendislik Fakültesi Harita/Geomatik/Jeodezi ve Fotogrametri/Harita ve Kadastro Mühendisliği Bölümü öğrencileri hem de Meslek Yüksekokulu Harita ve Kadastro Programı öğrencileri için hazırlanmıştır. Konuların daha iyi anlaşılması, uygulamadaki püf noktaların ve önemli detay bilgilerin en iyi şekilde sunulması ile kaynak oluşturulmuş ve meslektaşlarımıza yardımcı olmak ve harita işlemlerinin desteklenmesi amaçlanmıştır.
Kitap hazırlanırken özellikle 3194 Sayılı İmar Kanunu, Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelik, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği olan imar mevzuatı; İmar Bilgisi, Kentsel Dönüşüm, Kamulaştırma Tekniği gibi mesleki kitaplardan, üniversitelerdeki hocalarımızın hazırlamış olduğu ders notlarından, proje ödevlerinden, yurt içi ve dışı internet kaynaklarından ayrıca Mersin Büyükşehir Belediyesi’nden temin edilmiş olan Mersin ili imar planları ve kadastro haritalarından yararlanılmıştır. Kaynaklarından faydalandığımız tüm yazarlara ve kurumlara Veri desteği sağlayan Mersin/Erdemli Belediyesi’ne, Mersin Üniversitesi’ne yazılım desteği veren NetCAD şirketine ve emeği geçenlere teşekkür etmeyi bir borç biliriz.
Ayrıca kitabın hazırlanmasında emeği geçen Dr. Öğr. Üyesi Lütfiye KUŞAK, Dr. Öğr. Üyesi Şaban İNAM, Dr. Öğr. Üyesi Mehmet ERTAŞ, ve Arş. Gör. Mehmet Özgür ÇELİK’e teşekkür eder, kitap için vermiş oldukları görüş ve önerilerinden dolayı minnettarız. İki ve üç boyutlu (3B) çizimler için Engin KANUN’a teşekkür ederiz. Kitap için bilgi ve önerilerini paylaşan meslektaşlarımız Serkan SOYTÜRK, Fırat GÜNEŞ, Mevlüt ÇOBANOĞLU’na emeklerinden, sabırlarından ve özverilerinden dolayı çok teşekkür ederiz.
Teorik ve teknik görüş ve önerilerinizi tarafımıza ileterek kitabın daha iyi bir noktaya gelmesi için yapacağınız katkılardan mutluluk duyarız.
Referanslar
Açıkgöz, Ö. (2007). Şehir, Şehir Toplumu ve Şehir Sosyolojisi. Istanbul Journal of Sociological Studies, 0 (35), 57-83. 13 Eylül 2011. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9517/118910
Açlar, A. & Çağdaş, V. (2008). Taşınmaz (Gayrimenkul) Değerlemesi, TMMO, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO), Ankara.
AKA, (2021). Ankara Kalkınma Ajansı https://www.ankaraka.org.tr/tr/bolge-planlari_47.html
Akay, Y. & Çiçek, Y. (2012).Uygulamalı Kamulaştırma Tekniği, TMMOB, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara.
Alaeddinoğlu F. & Aliağaoğlu A. (2005). Turizmde Plânlama ve Türkiye’de Turizm Plânlaması: Turizm Plânlarının Etkinliği ve Başarılarına İlişkin Bir Değerlendirme, Erdem, 15 (43), 87-118.
Akdemir, B. (2021). İmar Planlarında Hiyerarşi, Konya Barosu Dergisi, 1(1), 133 – 173.
Alptekin, A., Çelik, M. Ö., Kuşak, L., Ünel, F. B. and Yakar, M. (2019). Anafi Parrot’un heyelan bölgesi haritalandirilmasinda kullanimi. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 1(1), 33-37.
Alptekin, A., Çelik, M. Ö. ve Yakar, M. (2019). Anıtmezarın yersel lazer tarayıcı kullanarak 3B modellenmesi. Türkiye Lidar Dergisi, 1(1), 1-4.
Alptekin, A., Fidan, Ş., Karabacak, A., Çelik, M. Ö. ve Yakar, M. (2019). Üçayak Örenyeri'nin yersel lazer tarayıcı kullanılarak modellenmesi. Türkiye Lidar Dergisi, 1(1), 16-20.
Alshawabkeh, Y. ve Haala, N. (2004). Integration of Digital Photogrammetry and Laser Scanning for Heritage Documentation. ISPRS XX. Symposium, Com. V., WG 4, 12-23 July 2004, İstanbul.
Arslan, R. (1978). Kent Toprakları ve Çevre Sorunu Üzerine, Sosyoloji Konferansı, 27-38.
Atay, R. (2022). Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği Kolay Okuma/Anlama Formatı İçindekiler-Açıklamalı-Linkli, Girişim Gayrimenkul Değerleme.
Avrupa Birliği, (2012). Cities in Europe the New OECD-EC Defınıtıon, Dijkstra, L. and Poelman, H., Regional Focus, RF 01/2012, European Commission.
Aydınlı, H. İ. & Çiftçi, S. (2015). Türkiye'de Kır-Kent Kavramlarının değişen Niteliği ve Mevzuatın Sürece Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 192–201.
Brezilya, (2010). Brazil’s early urban transition: what can it teach urbanizing countries? Martine, G. and McGranahan, G., UNFPA, International Institute for Environment and Development (IIED).
Ceylan, E. (2009). Non Sibson Yöntemi ile Lokal Koordinat Dönüşümü. İstanbul Teknik Üniversitesi. Yüksek Lisans, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul.
Cumur, Ş. (2017). Plan Türleri Nelerdir? 21.06.2020 http://sbpturkiye.com/plan-turleri-nelerdir.html
ÇED, (2022). Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Nedir? Erişim Tarihi: 30.01.2022 https://webdosya.csb.gov.tr/db/canakkale/editordosya/1(12).pdf
Çelik, M.Ö. (2020). Korunan Alan Yönetimi İçin Nesne Tabanlı Coğrafi Veri Modeli Geliştirilmesi: Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Bölgesi, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Trabzon.
ÇEM, (2015). Mikro havza rehabilitasyon projelerinin planlama esasları ön etüt ve proje hazırlama dispozisyonu bu konuda yararlanılacak bilgilerle ilgili rehber, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Ankara.
ÇKA, (2013). 2014-2023 Çukurova Bölge Planı, Çukurova Kalkınma Ajansı (ÇKA), Mersin, Adana.
ÇŞB, (2013). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü, Mersin Adana Planlama Bölgesi 1/100.000
Ölçekli Çevre Düzeni Planı, https://mpgm.csb.gov.tr/mersin-adana-planlama-bolgesi-i-82221
ÇŞB, (2021a). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarihçesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara. https://csb.gov.tr/tarihcemiz-i-7012
ÇŞB, (2021b). Türkiye Mekansal Strateji Planının Hedefleri, https://mekansalstrateji.csb.gov.tr/hedefleri-i-89086
Demir, K. & Çabuk, S. (2010). Türkiye’de Metropoliten Kentlerin Nüfus Gelişimi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(1), 193-215.
Doğanay, H. (1994). Türkiye Beşerî Coğrafyası, Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
Dampo, (2008). Mersin Büyükşehir 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı, 04.02.2022 http://www.dampo.com.tr/menu/85/mersin-buyuksehir-1-25-000-olcekli-nazim-imar-plani.html
Doğanay, Ü. (1974). Toplum Yararı ve Kamu Yararı Kavramları, Mimarlık, 7, 5-6.
Erdoğan, G. & Öztürk, B. (2019). Sürdürülebilir Kentleşme: Dokuma Kenti Buldan Örneği. Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi (MBUD), 4(1), 51–68.
Erener, A. and Yakar, M. (2012). Monitoring coastline change using remote sensing and GIS technologies. Lecture Notes in Information Technology, 30, 310-314.
Erkan, H. (2018). Kadastro Bilgisi, 11. Baskı, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara. Kadastro Tekniği, 3. Baskı (1995).
FIG, (1995). FIG Statement on the Cadastre, Publication No 11, Denmark.
Garipağaoğlu, N. (2010). Türkiyede Kentleşmenin Kent sayısı Kentli Nüfus Kriterlerine Göre İncelnmesi ve Coğrafi Dağılışı. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 1–42.
Genç, F. N. (2008). Türkiyede Kentsel Dönüşüm Mevzuat ve Uygulamaların Genel Görünümü. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 115–130. https://doi.org/10.18657/yecbu.17082
Güllüdağ, N. (2015). “Balık” Sözcüğü Üzerine. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1 (26), 54-62. DOI: 10.17498/kdeniz.77710
Gürpınar, E. (1988). Çevre Hukukunda, Ekolojik Denge‟ Kavramı ve Bu Dengenin Korunması, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Havzalar, (2021). Tarım ve Orman Bakanlığı, Ankara. https://www.tarimorman.gov.tr/Sayfalar/Icerikler.aspx?IcerikId=296c5dc2-2d3f-427d-af9a-70c4a2f131a6
https://mam.tubitak.gov.tr/tr/duyuru/havza-koruma-eylem-planlari-proje-paydas-toplantilari
https://wiki.netcad.com.tr/pages/viewpage.action?pageId=217385844
HMB, (2020). 233 Sayılı KHK Kapsamındaki Kamu İşletmeleri (KİT'ler), Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB),
https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2020/01/Kamu-Isletmeleri-Listesi_22.01.2020.pdf
Hüsrevoğlu, M. & Tuşat, E. (2018). İki Boyutlu Bazı Datum Dönüşüm Yöntemlerinin İncelenmesi. Geomatik Dergisi, 3(1), 22–34.
İKA, (2014). 2014-2023 İstanbul Bölge Planı Bölgesel Gelişme Yüksek Kurulu, 30.12.2014 ve 2014/1, Yeşilköy Bakırköy / İstanbul.
İmar Barışı, (2018). İmar Barışı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara. https://imarbarisi.csb.gov.tr/
İnce, E. (2016). İki Boyutlu Kartezyen Koordinat Sistemleri Arası Dönüşüm. Arazi Ölçemleri Ders Notları, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi 05.02.2022 https://akademik.ahievran.edu.tr › files › İki Boyutlu...
Japan, (2021). Population of Cities in Japan (2021), 30.07.2021 https://worldpopulationreview.com/countries/cities/japan
Kanada, (2016). Population Centre and Rural Area Classification 2016, Statistics Canada, 30.07.2021 https://www.statcan.gc.ca/eng/subjects/standard/pcrac/2016/introduction#s3
Karagöz, M. (2010). Haritacılıkta Taşınmaz Hukuku, 6. Baskı, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara.
Karakurt, E. (2006). Kentsel Mekanı Düzenleme Önerileri: Modern Kent Planlama Anlayışı ve Postmodern Kent Planlama Anlayışı.
Erciyes Üniverisitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26, 1–25. https://doi.org/10.18070/euiibfd.81849
Kayıkçı, S. (2009). Türkiye’de Kırsal Alan Yönetimi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi, Ankara.
Keleş, R. (2018). Kentleşme Politikası, 16. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara.
Kent Harita, (2016). Poligon Kanavası Nedir? 26.04.2016, https://www.kentmuhendislik.com/poligon-kanavasi-nedir/
Kıyı Planı, (2021). İskenderun Körfezi (Adana-Mersin-Hatay) Bütünleşik Kıyı Alanları Planı Değişikliği, 4 Numaralı Yumurtalık- Ceyhan Planlama Bölgesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara. 31.03.2021 https://webdosya.csb.gov.tr/db/mpgm/icerikler/4_a1-tam-20210408094606.jpg
Kızıl, N.E. (1988). Kamulaştırma Fenomeni, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 9(1-3), 209-216.
Kilci, A.E. (2021). Oran, Orta Anadolu Kalkınma Ajansı https://www.oran.org.tr/tr/planlama/2014-2023-bolge-plani
Koçak, H. (2009). İmar Uygulamasında Düzenleme Ortaklık Payı. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye
Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.
Koçak, H. (2014). Parselasyon İşleminin Kontrolü ve Sorumluluk, Mülkiyet, Tapu-Kadastro-İmar-Orman. Erişim Tarihi: 15.06.2021 http://tapu-kadastro.net/index.php/makaleler/imar/548-parselasyon-isleminin-kontrolue-ve-sorumluluk
Korgun, (2019). Korgun İlçesi Maruf Köyü, Askı Sürecindeki 18. Madde Uygulaması (Parselasyon Planı) İlanı, Çankırı.
Köktürk, E. & Köktürk, E. (2021). İmar Planları-Mekân Politikası, Şehircilik, İmar Hukuku, İmar Planları, İdari Yargı Denetimi, Şeçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara.
Köroğlu, Ö. (1996). Kamulaştırma Hukuku’nda Kamu Yararı Kararı Yerine Geçen Belgeler, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 14, 63-68.
KTKGB ve TM, (2021). Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri (KTKGB) ve Turizm Merkezleri (TM) 23.08.2021 https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9669/ktkgb-ve-turizm-merkezleri.html
Kuraklık Yönetim Planı, (2018). Doğu Akdeniz Havzası Kuraklık Yönetim Planı, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel
Müdürlüğü Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Dairesi Başkanlığı, Cilt I: Havzanın Genel Tanıtımı ve Kuraklık Analizleri, Ankara.
Kurt, O. (2002). İki Boyutlu Bezerlik ve Afin Dönüşümleri, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü, Bölüm İçi Seminer Çalışması, Zonguldak. https://doi.org/10.13140/RG.2.1.2503.3446
MEB, (2011). İmar Planı Uygulamaları, Harita-Tapu-Kadastro, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Ankara.
Metropolitan, (2020). Metropolitan Municipalities of Turkey, 28.11.2020 https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Metropolitan_Municipalities_of_Turkey.svg
MPGM, (2021). Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ankara. 24.08.2021
Mühendislik Hizmetleri Ücret Cetveli, (2021/1). Mühendislik Hizmetleri Ücret Cetveli Yöresel Katsayılar, TMMOB, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası (HKMO), Ankara.
OECD, (2018). OECD Regions and Cities at a Glance 2018, City population in OECD countries, The Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD), 29.07.2021, OECD Publishing, Paris https://doi.org/10.1787/reg_cit_glance-2018-en
Oğuzbir, M. (2012). Arsa Politikasının Mali Olmayan Amaçları ve Araçları, Denetişim, 81-96.
ÖÇKB, (2021). Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, https://tvk.csb.gov.tr/ock-bolgeleri- harita-i-85716 https://csb.gov.tr/sss/ozel-cevre-koruma
Özalp, S. (2006). Sosyo-Mekansal Di̇nami̇klerle Deği̇şen Planlama Yaklaşımı Mekansal Strateji̇k Planlama ve İstanbul Örneği̇.
Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Özgür, H. (2005). “Türkiye‟de Orta Ölçekli Kentsel Alanların Yönetimi Sorunu”, Yerel Yönetimler Üzerine Güncel Yazılar-1: Reform, (Ed. H. Özgür ve M. Kösecik), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 471-498.
SBB, (2021). Kalkınma Planları, On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), T.C. Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı-SBB, https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari/
SEGE, (2019). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2017), T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, Acar, S., Kazancık, L.B., Meydan, M.C. & Işık, M. Ankara.
Soyak, A. (2003). Türkiyde İktisadi Planlama: DPT’ye İhtiyaç Var mı? Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4(2), 167–182.
STK, (2021). Kalkınma Ajansları, T.C. İçişleri Bakanlığı, Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, https://www.siviltoplum.gov.tr/bilgimerkezi/kalkinma-ajanslari
Su Planı, (2018). Ulusal Su Planı (2019-2023), T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ankara.
Suher, H. (1996). Şehircilik, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, Yayın No: 1572, İstanbul.
Şanlı, T. (2019). Kentsel Planlamaya Giriş, Ders Notları, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Şehircilik, (1985). İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Kütüphanesi, Sayı:1317, İTÜ Matbaası, İstanbul.
Şimşek, S. (2021). İmar Kanunu 18. Madde Uygulamaları (Arazi ve Arsa Düzenlemeleri) İtiraz ve Dava Yolları, 3. Baskı, Şeçkin
Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara.
Şişman, Y. (2022). İki Boyutlu Afin Dönüşümü, Dengeleme Hesabı II Ders Notları, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 05.02.2022 https://avys.omu.edu.tr › app › public › ysisman
Tanış, M. & Öğüt, K. S. (2007). “Orta Ölçekli Kentler İçin Toplu Taşıma Seçeneklerinin Teknik ve Mali Karşılaştırması”, 5. Kentsel
Altyapı Ulusal Sempozyumu, Antakya, 132-146.
TDK, (2021). Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/
TKGM, (2020). Türkiye'nin Kadastrosu Yüzde 99,48 Tamamlandı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, 10.05.2021, https://www.tkgm.gov.tr/turkiye%27nin-kadastrosu-yuzde-9948-tamamlandi
TÜBİTAK-MAM, (2012). Doğu Akdeniz Havzası Koruma Eylem Planı Projesi Paydaş Toplantısı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Marmara Araştırma Merkezi, 12.07.2021
TÜİK, (2021). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. Türkiye İstatistik Kurumu https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr Kent-Kır Nüfus Bilgisi https://www.tazminathukuku.com/tablolar/nufus-istatistikleri.htm
Türk, Ş. Ş., & Ünal, Y. (2003). Arazi ve Arsa Düzenlemesi Metoduna İlişkin Olumsuz Önyargı. Itüdergisi, 2(1), 111–118.
TVK, (2021). Doğal sit alanının koruma statüsünün değerlendirilmesi sonucunda alanın kesin korunacak hassas alan olarak tescil ve ilan edilmesi hakkında kararlar, ÇŞB, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Ankara. https://tvk.csb.gov.tr/cumhurbaskani-kararlari-i-91520)
Ulvi, A. ve Yakar, M. (2014). Yersel Lazer Tarama Tekniği Kullanarak Kızkalesi’nin Nokta Bulutunun Elde Edilmesi ve Lazer Tarama Noktalarının Hassasiyet Araştırması. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6(1), 25-36.
Uzun, B. (2013). Kentsel dönüşümün mülkiyete ilişkin yeni paradigmaları, 1. Uluslararası Kentsel Dönüşüm Sempozyumu, TMMOB, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası. Ankara.
Çağlar, T. (2017). Gayrimenkul Yatırımlarında Hukuki Güvenlik, Uzun, B., Demir, O. Nişancı, R. & Yıldırım, V., 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara.
Üçer, Z.A.G. (2009). Kentsel Yaşam Kalitesinin Belediye Hizmetleri Kapsamında Belirlenmesine ve Geliştirilmesine Yönelik Bir Yaklaşım: Orta Ölçekli Kent Örnekleri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir Ve Bölge Planlama, Ankara.
Ülger, N. E. (2010). Türkiye'de arsa düzenlemeleri ve kentsel dönüşüm, Ankara, NOBEL Yayın Dağıtım, p. 52-56; 219-221.
Ünsal, F. B. (2009). İki̇ boyutlu doğrusal koordi̇nat dönüşümleri̇. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı.
Üstündağ, Ö. & Şengün, M. T. (2011). Türk İmar Mevzuatındaki Plan Türleri ve Fiziki Planlama – Coğrafya İlişkisi Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 1-25.
Üzmez, U. (2012). Türkiye’de Orta Ölçekli Kentsel Alanlar Sorununa Çözüm Arayışları: Zonguldak Örneği, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14/2 (2012). 127-158.
World Bank, (2020). Urban Population, 28.07.2021 https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL? end=2020&start=1960&view=chart https://data.worldbank.org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS? end=2019&locations=TR&name_desc=false&start=1961&view=chart
Yakar, M. (2009). Digital elevation model generation by robotic total station instrument. Experimental Techniques, 33(2), 52-59.
Yakar, M. and Doğan, Y. (2018). GIS and three-dimensional modeling for cultural heritages. International Journal of Engineering and Geosciences (IJEG), 3(2), 50-55.
Yakar, M. and Doğan, Y. (2017). Silifke Aşağı Dünya Obruğunun İHA Kullanılarak Üç Boyutlu Modellenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(4), 94-101.
Yakar, M. ve Doğan, Y. (2017). Uzuncaburç Antik Kentinin İHA Kullanılarak Eğik Fotogrametri Yöntemiyle Üç Boyutlu Modellenmesi. 16. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara.
Yakar, M. ve Fidan, Ş. (2019). Topografya 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-21-3, Konya.
Yakar, M., Fidan, Ş. ve Karabacak, A. (2020). Harita ve Kadastroda Arazi Ölçmeleri 1. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839- 39-8, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A. ve Fidan, Ş. (2020). Harita ve Kadastroda Arazi Ölçmeleri 2. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-32-9, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A. ve Fidan, Ş. (2020). Harita ve Kadastroda Arazi Ölçmeleri 3. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839- 41-1, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A.ve Fidan, Ş. (2020). Harita ve Kadastroda Arazi Ölçmeleri 4. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839- 35-0, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A. ve Tükenmez, F. (2022). The Essentials of Microstation, 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-625-8101-08-9, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A. ve Tükenmez, F. (2022). Yol Projesi: Netpro, 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-625-8399-30-1, Konya.
Yakar, M., Fidan, Ş. ve Karabacak, A. (2022). Aplikasyon. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-625-8101-12-6, Konya.
Yakar, M., Fidan, Ş. ve Karabacak, A (2019). Mesleki Trigonometri (Çözümlü Örneklerle). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605- 7839-03-9, Konya.
Yakar, M., Fidan, Ş, ve Karabacak, A. (2020). Mesleki Trigonometri (Çözümlü Örneklerle). 2. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605- 7839-40-4, Konya.
Yakar, M.,Güngör, M. ve Kanun, E. (2021). Excel ve Matlab Uygulamaları ile Sayısal Analiz. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 78-605- 7839-91-6, Konya.
Yakar, M. ve Karabacak, A. (2019). Bilgisayar Destekli Harita Çizimi (Netcad 5.0). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-10-7, Konya.
Yakar, M. ve Karabacak, A. (2021). Harita Mühendisliğinde Kestirme Hesabı. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-65-7, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A. ve Fidan, Ş. (2019). Harita ve Kadastro’da Mesleki Hesaplamalar (Çözümlü Örneklerle). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-27-5, Konya.
Yakar, M., Karabacak, A.ve Yigit, A. Y. (2021). Harita Çizimi (Netcad 8.0). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-69-5, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L. ve Ünel, F. B., (2020). Ölçme Bilgisi II, 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-25-1, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L., Ünel, F. B. ve Çelik, M. Ö. (2020). Poligon Hesabı (Çözümlü Örnekler). 1.Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605- 7839-23-7, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L., Ünel, F. B. ve İban, M. C. (2020). SURVEYING A Comprehensive Guide to Geomatics Engineering Applications, 1, Baskı, Atlas Akademi, ISBN: 978-605-7839-46-6, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L., Ünel, F. B. ve Kanun, E. (2020). Nivelman Hesabı (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605- 7839-30-5, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L., Ünel, F. B. ve Oğuz, M. (2019). Küçük-Yan Nokta ve Kesişim Hesabı (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-26-8, Konya.
Yakar, M., Kuşak, L., Ünel, F. B., Oğuz, M. ve Kanun, E. (2020). Koordinat Dönüşümü. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839- 34-3 Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B. ve Kuşak, L. (2019). Ölçme Bilgisi I, 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-14-5, Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B., Kuşak, L., Büyükaltunel, M. A., Fidan, Ş.,Karabacak, A. ve Çelik, M. Ö. (2020). Alet Bilgisi. 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-42-8, Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B., Kuşak, L. ve Çelik, M. Ö. (2019). Temel Ödevler (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605- 7839-22-0, Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B., Kuşak, L., Doğan, Y. ve Öztürk, İ. L. (2020). Takeometri Hesabı (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi,
ISBN 978-605-7839-33-6, Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B., Kuşak, L. ve Hamal, S. N. G. (2020). Hacim Hesabı (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978- 605-7839-31-2, Konya.
Yakar, M., Ünel, F. B., Kuşak, L. ve Hamal, S.N.G. (2019). Ölçü Hataları ve Alan Hesapları (Çözümlü Örnekler). 1. Baskı, Atlas Akademi, ISBN 978-605-7839-24-4, Konya.
Yakar, M., Yılmaz, H. M., Güleç, S. A. and Korumaz, M. (2009). Advantage of digital close range photogrammetry in drawing of muqarnas in architecture.
Yakar, M., Yılmaz, H. M. and Mutluoǧlu, Ö. (2010). Close range photogrammetry and robotic total station in volume calculation.
Yakar, M., Yılmaz, H. M. ve Mutluoğlu, Ö. (2009). Hacim Hesaplamalarında Laser Tarama Ve Yersel Fotogrametrinin Kullanılması. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı.
Yakar, M., Yilmaz, H. M. and Mutluoglu, O. (2014). Performance of Photogrammetric and Terrestrial Laser Scanning Methods in
Volume Computing of Excavtion and Filling Areas. Arabian Journal for Science and Engineering, 39(1), 387-394.
Yaş, H., & Güler, T. (2016). Kır-Kent Ayrımı Görünümlerinin Havsa Örneğinde İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 46(12), 1–20.
Yazar, K. H. (2006). Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Çerçevesinde Orta Ölçekli Kentlere Dönük Kent Planlama Yöntem Önerisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Anabilim Dalı, Ankara.
Yüceşahin, M.M., Bayar, R. & Özgür, E.M. (2004). Türkiye’de Şehirleşmenin Mekânsal Dağılışı ve Değişimi, Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(1), 23-39.
