SWAT modelinin uygulanması- Tarsus (Berdan) Çayı
Keywords:
SWAT Modeli , Hidrolojik Bileşenler, Akış/Yağış, TortuAbstract
Dünya’da ve Türkiye’de iklim değişikliği, göçler, arazi kullanımının plansız değişimi nedeniyle havzaların yönetimi ve modellenmesi giderek önemli hale gelmektedir. Havzaların modellenmesi amacı ile birçok model geliştirilmekte ve uygulama yapılmaktadır. SWAT (Soil and Water Assessment Tool) havza modeli ise bütün dünya ülkeleri tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. SWAT modellerinin birçoğu CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) yazılımları ile uyumludur. Çalışmada tercih edilen ArcSWAT aracı ArcGIS ile birlikte çalışmaktadır. ArcSWAT aracı kullanılarak yapılan bu çalışmada Doğu Akdeniz havzasında yer alan Tarsus (Berdan)Çayı incelenmiştir. Berdan Çayı Mersin ilinin en büyük akarsuları arasında yer almaktadır. Geçmiş dönemlerdeki Berdan Çayı’na ait veriler incelendiğinde taşkın riski taşıdığını göstermektedir. Çalışmada bütün kullanıcılar tarafından ulaşılabilir ücretsiz veri setleri kullanılarak Berdan Çayı’nın yer aldığı havza ArcSWAT aracı ile değerlendirilmiştir. Bu sayede SWAT modellemesi ile hidrolojik bileşenler, arazi örtüsü, toprak yapısı gibi havzayı etkileyen, Tarsus (Berdan) Çayı havzanın incelenmesini sağlayan unsurlar dikkate alınarak tortu miktarı, arazi kullanım verileri, iklim koşulları, yüzey akış değerleri gibi birçok konuda bilgi sağlanmıştır.
References
DSİ, Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2022). Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu.
Salsabilla, A., & Kusratmoko, E. (2017). Assessment of soil erosion risk in Komering watershed, South Sumatera, using SWAT model. AIP Conference Proceedings, 1862,1. https://doi.org/10.1063/1.4991296
Peker, İ. B., & Cüceloğlu, G. (2022). SWAT (Soil and Water Assessment Tool) Modeline Genel Bir Bakış ve Modelin Türkiye’deki Uygulamaları. Çevre İklim ve Sürdürülebilirlik, 23(1), 9-26.
Tona, A. U., Demir, V., Kuşak, L., & Yakar, M. (2022). Su Kaynakları Mühendisliğinde CBS’nin Kullanımı. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 4(1), 23-33. https://doi.org/10.56130/tucbis.993807
Patil, M., Arnab, S. A. H. A., Pingale, S. M., Rathore, D. S., & Goyal, V. C. (2023). Identification of potential zones on the estimation of direct runoff and soil erosion for an ungauged watershed based on remote sensing and GIS techniques. International Journal of Engineering and Geosciences, 8(3), 224-238. https://doi.org/10.26833/ijeg.1115608
Neitsch, S. L., Arnold, J. G., Kiniry, J. R., & Williams, J. R. (2011). Soil and water assessment tool theoretical documentation version 2009. Texas Water Resources Institute.
Definnas, A. F., Reyandal, R. F., & Syofyan, E. R. (2020). Analisa Pengaruh Perubahan Penggunaan Lahan terhadap DAS Batang Kuranji dengan Menggunakan Model Soil and Water Assessment Tool (SWAT). Jurnal Ilmiah Poli Rekayasa, 15(2), 1-12. https://doi.org/10.30630/jipr.15.2.161
Chen, Y., Ye, Z., Liu, H., Chen, R., Liu, Z., & Liu, H. (2021). A GIS-based approach for flood risk zoning by combining social vulnerability and flood susceptibility: A case study of Nanjing, China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(21), 11597. https://doi.org/10.3390/ijerph182111597
Kumar, A., Khosa, R., & Gosian, A. K. (2023). A Framework for Assessment of Flood Conditions Using Hydrological and Hydrodynamic Modeling Approach. Water, 15(7), 1371. https://doi.org/10.3390/w15071371
Vasel, L., Farrokhian Firouzi, A., & Khademalrasoul, A. (2023). The effect of agricultural and conservation management on surface runoff and sediment load in Dashte Bozorg catchment using the ArcSWAT model. Iranian Journal of Soil and Water Research, 53(12), 2809-2824. https://doi.org/10.22059/IJSWR.2023.352402.669409
TMO, (2019). Doğu Akdeniz Bölgesi Taşkın Yönetim Planı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Su yönetimi Genel Müdürlüğü, Ekim 2019, Ankara
EarthExplorer, (2022). SRTM Verileri, https://earthexplorer.usgs.gov/
CFRS (2022). CFSR (Climate Forecast System Reanalysis) verileri, https://globalweather.tamu.edu/
CLC, (2022). CORINE Land Cover Data Set, https://land.copernicus.eu/pan-european/corine-land-cover
FAO, (2018). SWAT US SSURGO Soils Database, https://swat.tamu.edu/data/
Özdemir, K., & Güngör, Ö. (2019). Filyos Çayı Havzasında SWAT Modelinin Uygulaması. Necmettin Erbakan Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 1(2), 90-102.